Knaagdieren zijn erg populair om te kiezen als huisdier. Vanwege het formaat van de dieren lijken ze erg gemakkelijk. Echter blijkt dat in de praktijk toch erg tegen te vallen wanneer je goed wilt zorgen voor het dier. Ze zijn bijvoorbeeld een stuk minder geschikt voor kinderen dan dat er in eerste instantie gedacht wordt. Wil jij weten of een knaagdier past in jouw huishouden? Wij vertellen je graag meer over deze dieren.
Welke knaagdieren zijn er?
Voordat we gaan kijken naar hoe geschikt knaagdieren zijn als huisdier, is het handig om eerst wat knaagdieren op een rijtje te zeggen. In Nederland is er een relatief klein lijstje met knaagdieren die geschikt zijn als huisdier. We hebben het dan over de cavia, hamster, rat, muis, degoe en de gerbil. Al deze dieren hebben hun eigen eigenschappen en behoeften. Echter hebben ze ook veel dingen gemeen. Een van deze dingen is dat de behoeften door veel mensen onderschat worden.
Misschien is het je opgevallen dat we in het bovenstaande lijstje het konijn en de chinchilla niet benoemd hebben. Dit is met een reden. Een konijn is namelijk geen knaagdier, maar een haasachtige. Ondanks dat deze leuke dieren vaak als knaagdier worden benoemd, klopt dit dus niet. Een chinchilla is wel een knaagdier, maar zeer ongeschikt als huisdier doordat de dieren niet volledig gedomesticeerd zijn en specifieke verzorging nodig hebben die de meeste mensen ze niet kunnen bieden.

Sociale dieren of solitair houden?
Veel knaagdieren moeten gehouden worden in groepen. Ratten, muizen, degoes, gerbils en cavia’s hebben gezelschap nodig van andere dieren van hetzelfde ras en kunnen dus niet alleen gehouden worden. Er zit echter wel verschil tussen een ideale groepssamenstelling voor de dieren. Zo kunnen ratten erg goed in gemengde groepen samenleven, maar dit is geen vereiste. Cavia’s leven daarentegen het beste in groepen met één man tussen meerdere dames. Let wel op dat je zorgt dat de dieren van verschillende geslachten pas bij elkaar zet wanneer ze gecastreerd zijn en zich niet meer kunnen voortplanten. Groepen muizen en gerbils kun je het beste houden met enkel dieren van hetzelfde geslacht. Gezien het kleine formaat van de diertjes is castreren erg lastig en kan het castreren levensgevaarlijk zijn.
De hamster en de gerbil zijn, in sommige gevallen, solitaire dieren en moet dus juist alleen gehouden worden. Hierin zit wel een verschil per ras. Het is dus zeer verstandig om je hier op in te lezen voordat je een diertje aanschaft.
Speeldieren en kijkdieren
Hoewel veel mensen kiezen voor een knaagdier omdat ze zo leuk zijn voor de kinderen om mee te spelen, zijn veel knaagdieren echter meer kijkdieren. Dit betekent dat de dieren meer geschikt zijn om van een afstandje naar te kijken, zoals bijvoorbeeld een vis. Veel hamsters, muizen en gerbils vinden oppakken en aangeraakt worden niet zo leuk. Dit kan resulteren in bang wegrennen of bijten. Het bekende fight or flight principe. Cavia’s staan het liefst veilig met de voeten op de vloer, maar kunnen erg genieten van geaaid worden. Ratten zijn vaak wel erg speels en vinden het leuk om dingen te ondernemen.
De wensen van het dier hierin kunnen echter wel verschillen. Net als mensen hebben dieren ook een persoonlijkheid en kunnen de behoeften verschillen. Wil je zeker weten dat de behoeften van een individueel dier aansluit bij jouw behoeften als baasje? Kies dan voor een dier uit een opvang. Een goede opvang kan je helpen bij het vinden van een goede match tussen jou en het dier.

Knaagdier huisvesting: Een simpele kooi is niet genoeg
Een van de eerste dingen waar je aan moet denken bij het in huis halen van een huisdier, is waar het dier gaat wonen. Helaas wordt door veel dierenwinkels hierin zeer slecht advies gegeven en worden er te kleine kooien verkocht. Knaagdieren hebben, in tegenstelling tot wat veel mensen denken, best wat ruimte nodig. Daarnaast hebben de dieren ook speciale behoeften voor de huisvesting. Zo zijn hamsters, muizen en gerbils echte gravers. Cavia’s hebben deze behoeften niet en ratten kunnen dit fijn vinden, maar dit is geen vereiste. Daarnaast hebben ratten, degoes en muizen juist behoeften om te klimmen of flink de hoogte in te kunnen, terwijl dit voor cavia’s en hamsters juist af te raden is.
Voeding en knaagbehoeften
Iedere knaagdiersoort heeft eigen behoeften aan voeding en andere verzorging. Zo zijn cavia’s en degoes enkel planteneters en hebben dagelijks behoefte aan flink wat verse groenten. Ratten en muizen zijn alleseters, maar kunnen als volwassen dieren erg goed leven op een vegetarisch dieet. Hamsters en gerbils eten van nature veel vegetarisch maar hebben ook af en toe behoefte aan dierlijke eiwitten. Naast de voeding is het verstandig om de dieren ook de mogelijkheid te geven om te knagen. Dit is nodig om te zorgen dat de tanden gezond blijven en ze te blijven slijpen. De tanden van een knaagdier blijven namelijk levenslang doorgroeien. Dit slijpen gaat bij de meeste dieren vanzelf wanneer ze genoeg hard voedsel of andere mogelijkheden krijgen waar ze flink om moeten knagen.

Een knaagdier leeft niet lang
Een van de kenmerken van knaagdieren is dat ze niet heel lang leven. Muizen kunnen gemiddeld één tot twee jaar oud worden. Ratten en hamsters worden gemiddeld twee tot drie jaar oud. De gerbils leven vaak iets langer met drie tot vijf jaar, een cavia wordt tussen de vier en acht jaar oud en een degoe leeft vaak vijf tot acht jaar. In vergelijking met sommige andere huisdieren is dat dus relatief kort. Dit kan voor- en nadelen hebben voor jou als baasje. Het maakt de beslissing voor een huisdier misschien wat makkelijker omdat je niet ver in de toekomst hoeft te kijken met de beslissing. Echter betekent dat ook dat je snel weer afscheid moet nemen van een dier.
Dierenartsen zijn niet gemakkelijk te vinden voor knaagdieren
Een van de grootste problemen voor het houden van knaagdieren is dat het lastig is om een goede dierenarts te vinden. Veel dierenartsen in Nederland zijn namelijk niet uitgebreid opgeleid voor het bieden van goede medische zorg aan knaagdieren zoals dat wel is gebeurd voor honden en katten. Dat betekent dat er (helaas) nogal wat fouten gemaakt kunnen worden, zoals verkeerde diagnoses, verkeerde medicatie of verkeerde medicatie doseringen. Dit kan levensbedreigend zijn voor de dieren. Wil je goed voor je dieren zorgen dan is het dus belangrijk om goed onderzoek te doen naar een dierenarts met kennis van het knaagdier dat je hebt. Helaas is dit vaak niet de dierenarts die om de hoek zit, maar zal je een eindje moeten reizen.

De kosten kunnen flink oplopen
Goede zorg voor knaagdieren is niet goedkoop. Hoewel de aanschaf van een diertje waarschijnlijk niet erg duur is, kunnen de dieren flinke kosten met zich meebrengen. Denk hierbij aan de aanschaf van een geschikte kooi of hok. Dit kan al oplopen tot boven de €150,-. Het verschonen van een hok of kooi zal ergens liggen tussen de €5 tot €15 per keer, afhankelijk van de diersoort. Daarnaast kan de voeding oplopen tot een paar euro per dag. Een dierenartsbezoek loopt ook al snel richting de €100 per bezoek. Om nog maar niet te spreken over de eventuele reiskosten naar een goede dierenarts. Wil je goede zorg bieden dan moet je toch wel rekening houden met een gemiddelde van €250 euro per dier per jaar dat het dier leeft. Ben je niet bereid om dit te betalen? Dan is een knaagdier waarschijnlijk niet het juiste dier voor jou. Neem je de verantwoordelijkheid voor een dier, dan hoort daar ook goede zorg bij.
Niet altijd geschikt voor kinderen
Zoals we al eerder tussen de regels door hebben laten vallen, zijn veel knaagdieren niet standaard geschikt voor kinderen. De verzorging van de dieren kan best wat verantwoordelijkheid en kosten met zich meebrengen, zoals dierenartsbezoeken en het regelmatig moeten verschonen van een hok. Knaagdieren zijn daarnaast dieren die rust nodig hebben en niet goed tegen drukte kunnen. Ze hebben enige mate van ritme nodig en kunnen hun dagritme niet volledig aanpassen aan de behoeften van mensen. Daarnaast zullen sommige dieren ook flink van zich af kunnen bijten op het moment dat ze bang zijn, erg schrikken of ergens toe gedwongen worden.

Niet voor een dier kiezen is ook een goede keuze
Zoals je hebt kunnen lezen is een knaagdier als huisdier voor lang niet iedereen geschikt. De diertjes hebben vaak meer verzorging nodig dan de meeste mensen denken. Om nog maar niet over de kosten te praten. Bedenk dus goed of een knaagdier bij jou past voordat je een diertje in huis haalt. Dit kan een hoop gedoe schelen. Kies je wél voor knaagdieren, dan zal je er vast erg veel plezier aan beleven! Wist je dat je ook op afstand een knaagdier kunt adopteren? Dit doe je door financiele adoptie. Je leest er meer over in mijn artikel Redenen waarom je vandaag nog een dier financieel wilt adopteren + mijn eigen ervaring hiermee.
Wil je weten hoe jij een goede dierenarts kiest voor jouw huisdier? Lees dan ons artikel over het belang van het kiezen voor een gespecialiseerde dierenarts.
7 reacties
Wij hebben knaagdieren gehad, voor kinderen erg leuk, alleen aan hamsters heb je niks.
Dank voor je reactie, Linda! Wat beviel je niet aan hamsters?
Wat een mooi en uitgebreid blog artikel! Ik ben dol op knaagdieren! Als kind (en tiener) heb ik altijd een hamster gehad. Super lieve en intelligente diertjes. Ook ontzettend gezellig! Ik verlang soms nogsteeds terug naar de gezellige geluiden in de avond en nacht.
Dank voor je reactie, Claire! Wij hebben lang ratten gehad, wat prachtige beestjes zijn, en soms missen we ze nog. Ook hebben we wel eens op een hamster gepast, dat was ook leuk. Was een heel zacht en vederlicht beestje.
Ze zien er wel superschattig uit zeg! Zelf heb ik toch liever een kat of een hond, maar knaagdieren kunnen zeker ook charmant zijn denk ik.
Zeker, het kunnen kleine knuffeltjes zijn en het is ook heerlijk om ze bezig te zien of ze te zien slapen 🙂
Nooit geweten dat er nog zoveel komt kijken bij een knaagdier als huisdier